Zichtbaar

Er is vrij recent een theoloog gepromoveerd op schoonmakers. In zijn onderzoek memoreert hij de grote staking van schoonmakers op Schiphol, een aantal jaren geleden. Het bijzondere aan dit gebeuren is dat niet het salaris de hoofdmoot van de eisen vormt, maar de roep om respect, om waardering, erkenning, om gezien te worden. Hij heeft een aantal maanden meegewerkt met een ploeg die gebouwen schoonhoudt. En ook die ervaring neemt hij mee in zijn onderzoek.

Voor zijn promotie heeft hij zijn ervaring en onderzoeksgegevens gekoppeld aan het bekende verhaal over Adam en Eva. Dit mensenpaar moet uit het paradijs vertrekken nadat de verboden vrucht is gegeten. De theoloog stelt dat wij ons best doen om terug te keren naar het paradijs. Wat daarbij in de weg zit is de rommel die we om ons heen zien. Die moet weg en daar zijn nou de schoonmakers voor. Maar die mogen niet in het zicht komen. We willen de rommel niet zien en daarmee ook de schoonmakers niet. Onze illusie van het paradijs verdraagt geen schoonmaakwerk.

Zelf heb ik onlangs een aantal weken in de schoonmaakbranche gewerkt. Een boeiende ervaring. Het werk gebeurt tussen tien en drie uur, de vertrek- en aankomsttijden van vakantiegangers. Wat er zich in die uren afspeelt is voor de tijdelijke bewoner onzichtbaar: het hard werken in krap vastgestelde uren waarin een huisje schoon moet zijn.

Het pleidooi van de theoloog is om schoonmakers weer te gaan zien. Om onze illusie van een paradijs op te geven. Hij stelt voor te dealen met de weerbarstige werkelijkheid. En in die deal is het zien van de schoonmakers inbegrepen.

Vuistregel