Een gastles op obs De Anwende
Raadsleden worden soms uitgenodigd om een gastles te geven op basisscholen, over de 2e wereldoorlog. En zo mocht ik vanochtend, 9 april, in groep 7 van De Anwende in Aalden komen. Eerst een kort filmpje, “De oorlog in 7 minuten”. Daarna vertelde ik, met behulp van een powerpoint presentatie, over het Joodse gezin Wallage dat in het begin van de oorlog aan de Spoorhavenstraat 6 in Coevorden woonde. De jongens Jonas en Hartog waren aan het begin van de oorlog 11 resp. 5 jaar, hun zusje Bartha 1,5 jaar. De jongens zaten in Coevorden op de Koningin Wilhelminaschool, tot de zomer van 1942.
Het verhaal over de steeds strengere beperkingen en maatregelen in 1942, het oppakken van het gezin op 2 oktober 1942 (samen met de meer dan 100 andere Joods inwoners van Coevorden), het transport naar kamp Westerbork en uiteindelijk begin november naar Auschwitz, waar zij werden vergast, maakte veel indruk op de kinderen van De Anwende. “Dat doe je toch niet, mensen zomaar doodmaken, zelfs kinderen van 3 jaar!”, was één van de reacties.
Het verhaal en de oorlog kwam voor de kinderen nog dichterbij, toen ik kort het verhaal van mijn eigen vader en zijn broer vertelde. Zij zaten in 1941 in Den Haag het verzet, hebben nog een tijdje ondergedoken gezeten in Drenthe en werden begin 1942 opgepakt in Den Haag. Mijn oom is gefusilleerd; mijn vader werd ook ter dood veroordeeld, maar werd uiteindelijk als ‘Nacht- und Nebel-gevangene’ naar Natzweiler afgevoerd en vandaar naar diverse andere kampen. Hij heeft als één van de weinigen ruim 3 jaar concentratiekampen overleefd. Toen ik zo oud was als de kinderen van de Anwende nu, zat ik bij hem op schoot en vertelde hij mij over de oorlogstijd …
De kinderen van groep 7 nu kwamen met veel vragen. Sommige vragen kon en kan ik niet beantwoorden, zoals: “waarom werden de joden zo behandeld, gewoon omdat ze Joden waren?” Vragen zoals je die ook nu nog kunt stellen, in situaties overal op de wereld. Zelfs in Nederland, waar mensen opzij worden gezet ‘gewoon’ omdat ze anders zijn, of ergens anders vandaan komen. Waar zondebokken worden gebruikt om schijnoplossingen voor te spiegelen voor problemen, waar geen simpele oplossingen voor zijn. Ik vind het heel belangrijk om de kinderen van nu het verhaal van de 2e wereldoorlog en van de verschrikkingen van de nazi-tijd te blijven vertellen. En om daarbij ook te wijzen op wat er nu gebeurt; elders op de wereld, maar ook in Nederland!
