Sociaal Democratische straatnamen deel 6

Joke Smitstraat (wijk Ballast Coevorden)

Joke Smit was dochter van een onderwijzer en groeide op in Vianen, in een Nederlands-hervormd gezin met zes kinderen. Ze ging naar het Christelijk Gymnasium Utrecht en studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Tussen 1955 en 1966 was ze lerares Frans op een aantal scholen. In 1962 bracht ze een jaar als freelancer in Parijs door, waar ze artikelen schreef voor de NRC en Het Parool. Daarna was ze redacteur en redactiesecretaris van het literaire tijdschrift Tirade. In 1966 werd ze wetenschappelijk hoofdmedewerker aan het instituut voor Vertaalkunde aan de UvA. In 1967 werd ze lid van de Partij van de Arbeid. Van september 1970 tot september 1971 was ze voor de PvdA gemeenteraadslid in Amsterdam. In 1971 werd ze ook redacteur van het wetenschappelijk partijblad Socialisme & Democratie. Ze nam deel aan vele commissies, zoals de Programmaraad TV van de NOS, de Commissie Open School en de Emancipatie Kommissie.

In 1956 trouwde ze met Constant Kool, het stel kreeg twee kinderen. In 1974 eindigde haar relatie met Constant Kool, vanaf 1978 had ze een relatie met Jeroen de Wildt. Joke Smit stierf in september 1981 aan borstkanker, 48 jaar oud.

Feministische activiteiten

Smit sprak al in 1966 over het recht van de vrouw zelf te mogen beslissen over wel of geen abortus. In 1967 brak ze definitief door met het artikel Het onbehagen bij de vrouw. Algemeen wordt dit artikel uit het literaire tijdschrift De Gids gezien als het begin van de tweede feministische golf in Nederland. Zij beschreef hierin de frustratie van getrouwde vrouwen die meer wilden dan een bestaan als moeder en huisvrouw.

Smit was actief in de organisatie Man-Vrouw-Maatschappij (MVM), die zij in 1968 samen met Hedy d’Ancona oprichtte, en schreef in de jaren zeventig allerlei publicaties op het gebied van vrouwenzaken in de politiek, vrouwenrechten, de emancipatie van lesbische vrouwen, feminisme en socialisme, en onderwijs voor meisjes en vrouwen.

Smit verwierf ook bekendheid met haar vooruitstrevende voorstellen voor een herverdeling van betaalde en onbetaalde arbeid in de maatschappij. Zo pleitte ze ervoor dat zowel mannen als vrouwen dertig uur per week werken om een salaris te verdienen. Dit zou het mogelijk maken allerlei onbetaalde zorgtaken en huishoudelijk werk te verdelen.

In 1979 kreeg Smit de Annie Romein-Verschoor-prijs van het feministische tijdschrift Opzij.